Teknoloji çağında büyüyen çocuklar, dijital dünyayı keşfederken pek çok fırsatla karşılaşıyor. Bu fırsatlar, hem onların yeteneklerini geliştirmeleri hem de gelecekteki kariyerlerine yönelik beceriler kazanmaları için harika bir zemin oluşturuyor. Ancak, dijital dünyada fırsatlar kadar riskler de mevcut. Bu yazımda, geçtiğimiz sömestre tatilinde yaşadığımız bir deneyimi paylaşarak, çocukların internet kullanımındaki potansiyel tehlikelere dikkat çekmek istiyorum.
Oğlumun Dijital Dünyaya İlgi Duyuşu
Oğlumla boş vakitlerimizde, Tasarımcı Dayının videolarını izleyip dijital ürünlerden nasıl gelir elde edilebileceğini öğreniyoruz. Fiverr ve Bionluk gibi freelance platformlarında insanların nasıl çalıştığını, dijital becerilerini nasıl paraya dönüştürdüklerini görünce, oğlum da kendi çizimlerinden ya da Roblox için yazabileceği kodlardan gelir elde edebileceğini düşündü. Bu fikir onu heyecanlandırdı ve "Kendi hesabımı açalım" dedi.
Başta "Okul dönemi değil, tatilde bakarız" diyerek ertelediğim bu öneriye, sömestre tatilinin ilk günlerinde, İzmir’de annemin evinde uzaktan çalışırken, bir kez daha hatırlatıldım: “Hani Fiverr hesabı açacaktık?”
Madem ertelemem mümkün değildi, yoğun iş temposunda bu işi eşime devredip, “Bunu annenle halledin, ben çok yoğunum” dedim. Eşimle birlikte hesabı açtı ve oğlum ilk ilanını hemen yayınladı.
İlk İş ve Sonrası: Dikkat Edilmesi Gereken Tehlikeler
Oğlumun ilanı yayınlanır yayınlanmaz, birkaç dakika içinde bir kullanıcıdan mesaj geldi. O kişi, Okan’ın ilanında belirttiği şekilde grafik tasarım yaptırmak istediğini söyledi. Oğlum, "İlk işimi alıyorum, 6 dolar verecek" dediğinde, ben de "Vay, baya güzel para! Tebrikler!" dedim. Ancak işler hızla gelişmeye başladı ve birden işler biraz daha karmaşıklaşmaya başladı.
Bir süre sonra Okan, ödeme almak için kayıt olmamız gerektiğini söyledi. Roblox’un sitesinde kredi kartı bilgilerimi girmemi isteyen bir ekranla karşılaştım. O an heyecanla birlikte biraz da saflıkla, bilgileri girdim. Sonrasında bankamdan bir SMS aldım ve ödeme öncesi şifre iletildi: Instant Gaming firması, 383.92 EUR tutarında bir işlem yapılmak üzereydi.
Hızla durumun farkına vardık. Roblox’un ödeme işlemiyle ilgili böyle bir talep yoktu. Google'da ve YouTube'da Fiverr banka kayıt işlemleri için yaptığım hızlıca bir araştırmada bundan emin olmuştum. Eşim, Okan’ın ekranındaki chat penceresini kontrol ettiğinde ise, karşıdaki kişinin oldukça profesyonellikten uzak, "Hızlıca şifrenizi paylaşın, yoksa Fiverr’dan banlanırsınız" gibi aceleci mesajlar yazdığını fark ettik. Bu arada denemeleri devam etti ve 2 SMS daha aldım.
Bir an önce şifreyi paylaşmamızı isteyen kişilerin aceleci tavırları ve profesyonel olmayan iletişim yöntemleri bizim için alarm ziliydi. Hızla ilgili sayfayı kapattık, Fiverr hesabını sildik ve kredi kartımızı internet alışverişine kapattık. Şanslıydık ki, herhangi bir maddi kayıp yaşamadık. Ancak bu deneyim, dijital dünyada ne kadar dikkatli olmamız gerektiğini bize bir kez daha gösterdi.Çocukların Dijital Dünyada Güvende Olabilmesi İçin Neler Yapabiliriz?
Çocuklar için internet, büyük bir bilgi kaynağı ve aynı zamanda bir eğitim aracı olabilir. Ancak, dijital ortamda karşılaştıkları riskler de göz ardı edilemez. İnternetin güvensiz yönleri, özellikle çocuklar için büyük tehlikeler oluşturabiliyor.
Bizim yaşadığımız olayda olduğu gibi, dijital beceriler ve online iş fırsatları çok cazip olabilir, ancak her fırsat güvenli değildir. Çocuklar, online dünyada kişisel bilgilerini korumayı öğrenmeli, kimlerle iletişim kurduklarını ve hangi linklere tıkladıklarını mutlaka kontrol etmelidirler.
İşte ebeveyn olarak çocuklarımızı dijital dünyada güvende tutmak için alabileceğimiz bazı önlemler:
Ebeveyn Gözlemi Şart: Çocuklarınızın çevrimiçi davranışlarını izleyin. Bu, sadece onları güvende tutmanın bir yolu değil, aynı zamanda dijital becerilerini nasıl geliştirebilecekleri hakkında onları yönlendirebilmeniz için de önemlidir.
Bilgilendirme ve Eğitim: Çocuklarınıza dijital dünyadaki riskler hakkında açık ve dürüst konuşmalar yapın. Onlara kimlik avı, dolandırıcılık ve kişisel bilgilerin korunması gibi konularda eğitim verin.
İnternet Kullanımı İçin Kurallar Belirleyin: Çocuklarınızın interneti nasıl kullanması gerektiği konusunda net kurallar koyun. Hangi sitelere girebilecekleri, hangi platformlarda hesap açabilecekleri gibi konularda sınırlamalar getirebilirsiniz.
Hikayeleri Paylaşın: Kendi başınıza gelen deneyimlerinizi, onların dijital dünyadaki risklerle ilgili farkındalıklarını artırmak için kullanın. Bizim yaşadığımız gibi küçük bir hata, ciddi sonuçlar doğurabilir.
Sonuç Olarak
Dijital dünyanın sunduğu fırsatlar çok değerli olsa da, çocuklarımızı bu dünyaya adım atarken dikkatli olmaya ve onları doğru bir şekilde yönlendirmeye ihtiyacımız var. Onları dijital becerilerini geliştirmekten alıkoymak değil, tam tersine güvenli bir ortamda bu becerileri kazanmalarına yardımcı olmak istiyoruz. Ancak, bunu yaparken riskleri doğru şekilde değerlendirmek ve ailece bu süreci izlemek şart.
Unutmayalım ki dijital dünyada güvenlik, sadece teknik önlemlerle değil, aynı zamanda ebeveyn gözetimi ve doğru eğitimle sağlanabilir.
Son olarak, dijital güvenlikle ilgili başımdan geçen bir başka deneyim için de bu içeriği tavsiye ederim: https://volkanyorulmaz.blogspot.com/2024/07/kredi-kartm-hackerlara-nasl-kaptrdm.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder