Birileri Hayrına Sigara mı Satıyor?

1 Ocak 2016 tarihli ve 29580 Sayılı Resmi Gazetede Bakanlar Kurulu’nun “Bazı Mallara Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının, Özel Tüketim Vergisi Oran ve Tutarlarının ve Tütün Fonu Tutarlarının Belirlenmesi Hakkında Karar” yayımlanmıştır.

Buna göre 01.01.2016 tarihinden itibaren tütün içeren sigaralar için geçerli ÖTV oran ve tutarları aşağıdaki gibidir:

(III) SAYILI LİSTE
(B) CETVELİ
G.T.İ.P. NO	Mal İsmi	Vergi Oranı (%)	Asgari Maktu Vergi Tutarı (TL)	Maktu Vergi Tutarı (TL)
2402.20	Tütün içeren sigaralar	65.25	0.2210	0.2468

Konuya yabancı olanlar için bu tablonun özeti, bir paket sigaranın minimum ÖTV’si 4.6668 TL ve minimum KDV’si 0.8400 TL. Yani bir paket sigaradaki minimum ÖTV ve KDV toplamı 5.5068 TL. (Detaylarla ilgiyi dağıtmak istemem ama özetle ÖTV Kanunu’nundaki (III) sayılı listenin (B) cetvelinde sigaraların vergilendirilmesinde, perakende satış fiyatına bu mallar için geçerli olan ÖTV oranı uygulanarak nispi ÖTV tutarı hesaplanır. Ancak hesaplanan bu tutar, birim paket/ambalaj içindeki her bir gram tütün mamulü için belirlenen asgari maktu vergi tutarına göre hesaplanan vergi tutarından az olamaz.)

Hal böyleyken, nihai tüketiciye sunulan sigaranın vergi yüküne ek olarak maliyeti, dağıtım payı ve karı da göz önünde bulundurulduğunda sigara paketinin perakende satış fiyatının 5.50 TL’nin ciddi üzerinde olması beklenir. Ama piyasada bugün hala yasal olarak 5.50 TL’ye satılan sigara mevcutken bu nasıl olur? Birileri zararına ya da hayrına mı satış yapmaktadır? 

2016 Yılı Ocak Ayında Hala 5.50 TL - 6.00 TL Seviyesinde Satılan Sigaralar

West Red Line/ Navy Line – 5.50 TL

Bianca Lite Slims  – 6 TL

İmperial Dark Blue SL/ Classic Red KS / SL – 6 TL

West Grey Slims – 6 TL

Tabii ki ekonomi dersinde öğrendiğimiz gibi her firmanın öncelikli amacı kar maksimizasyonudur ve hiçbir firma zararına ya da hayrına bu fiyatları sunmamaktadır. Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca, bu Kanuna ekli (III) sayılı listede yer alan malların ithali veya imal edenler tarafından teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV’ye tabidir.

Sigara şirketleri bir üretim, bir de dağıtım şirketi kurmaktadırlar. ÖTV mükellefiyeti kanun gereği üretici firmadadır. (III) sayılı listedeki mallar için belirtilen asgari maktu vergi tutarları veya Bakanlar Kurulunca bunlara ilişkin belirlenen en son asgari maktu vergi ve maktu vergi tutarları, Ocak ve Temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılır. Bakanlar Kurulu, uygulama dönemlerini gün veya ay olarak belirlemeye veya belirleyeceği mallar ve aylar itibarıyla yeniden belirlenmiş sayılan tutarların uygulanmamasına karar vermeye yetkilidir.

Normal şartlar altında 6 ayda bir ÖTV tutarlarına artış gelmektedir. Bu artış gelmeden önce üretim şirketinden dağıtım şirketine gelecek 6 aylık satışı yapan şirketler böylece zamlı tarifeden değil zam gelmeden önceki tarifeden dağıtım şirketine yığdığı sigaraları satmaya ve artıştan önceki vergiyi ödemeye devam ederler. Ne zaman ki dağıtıcı firmanın elindeki stok erir, işte o zaman üretici firma dağıtıcı firmaya yeniden teslim yapar ve bu yeni teslimlerde güncel vergi tutarları dikkate alınır. İşte bu durumda şirketin zam yapmaktan başka çaresi kalmaz.