Adını Browni Koydu, Başına Neler Geldi?

Bu aralar en büyük meşgalem, ulaşabildiğim kadar yargı kararı okumak. İnsana farklı bir bakış açısı ve ifade yeteneği kazandırıyor. Konumuz ise yargı kararlarının bana/bize faydaları değil, bu kararlardan ilginç bulduğum birini paylaşmak.

Olayın kahramanları bilindik iki firma. Bir tarafta davacı pozisyonunda Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş. (bundan sonra “Eti” olarak kısaltacağım), diğer tarafta ise davalı konumunda Gıdasa Sabancı Gıda San. ve Tic. A.Ş. (“Gıdasa”) var. Davaya konu olan ise eminim ki pek çoğumuzun çok sevdiği “browni”.

 

Eti, tescilli "Browni" ve "Eti Browni" markalarının sahibi olduğunu, davalı Gıdasa şirketinin "Piyale Kekun browni" ibaresinin tescili için başvuruda bulunduğunu, Türk Patent Enstitüsü (TPE) nezdinde yaptıkları itirazlarının reddedildiğini ileri sürerek Türk Patent Enstitüsü (TPE) Yeniden İnceleme Değerlendirme Kurulu (YİDK)’nun red kararının iptali ile tescil edilmişse davalıya ait markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiş.

Buna karşılık, davalı Gıdasa, Browni ibaresinin İngilizce'de bir tür kek anlamına geldiğini, Türkiye'de de bu anlamda bilinip kullanıldığını, bu ibarenin davacı Eti’nin tekeline verilemeyeceğini, kendilerinin bu markayı kullanmasının kötü niyetli olmadığını, kelimeyi cins anlamı nedeniyle kullandığını savunarak davanın reddini istemiş.

Dava önce Yerel Mahkemede görülmüş. Yerel Mahkemece; Browni kelimesinin İngilizce anlamına paralel olarak Türkçe'de de bir tür kakaolu ıslak kek olarak algılanıp kullanıldığı, dilin ve çoğu zaman kelimelerden oluşan markaların statik, değişmez varlıklar olarak kabulüne imkan bulunmadığı, tüketicilerin taraf markalarını karıştırma ihtimallerinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair karar verilmiş.

Karar Eti tarafından temyiz edilmiş. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; Eti’ye ait olup tek ve esaslı unsuru "BROWNİ" ibaresi olan tescilli markanın hükümsüz kılınmadığı da dikkate alınarak, taraf markalarının karıştırma ihtimali bulunup bulunmadığı, varılacak sonuca göre Gıdasa markasının hükümsüzlüğüne karar verilip verilemeyeceği noktalarında toplanmış.

Yargıtay kararında konunun hukuki temelleri etraflıca verilmiş ama sizi bu detaylarla boğmamak için direk sonuçla buluşturmak istiyorum.

Eti şirketi adına kayıtlı olup tek ve esaslı unsuru "BROWNİ" olan marka hükümsüz kılınmadığı sürece herkese karşı ileri sürülebilen mutlak bir marka hakkı vermektedir. "Browni" ibaresi nedeniyle markaların halk tarafından karıştırılma ihtimali bulunduğu anlaşılmakla dava ve başvuru konusu "Piyale Kekun Browni" ibaresi davalı şirketçe (yani Gıdasa) kullanılamaz. "BROWNİ" ibaresi davacı şirkete ait markanın asli unsurudur. Davacı taraf, bu ibareyi tek başına marka olarak almıştır. Tanımlayıcı bir ibare olarak kabul edilse bile marka davacı taraf adına tescilli bulunduğundan hükümsüz kılınmadıkça geçerlidir.

Bu durumda mahkemece, taraflara ait markalarda yer alan "BROWNİ" ibaresi dikkate alınarak markaları oluşturan işaretlerin benzer olduklarının kabulü ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyelerce, davalı markasındaki "Browni" ibaresinin cins adı olarak kullanıldığı ve ayırt ediciliğinin bulunmadığı ileri sürülmüş ise de yukarıda açıklanan nedenlerle çoğunluk tarafından bu görüşler benimsenmemiştir.

Yukarıdaki sonuç bölümünden de anlayacağınız üzere, Yargıtay Eti’nin Browni markasının kullanım hakkına sahip olması sebebiyle içinde “browni” ibaresi geçen “Piyale Kekun Browni” markasının Gıdasa tarafından kullanılamayacağına karar vermiştir. Bu karar da bize şunu göstermiştir:

• Marka hakkı gayri maddi bir haktır. Tescil edilmekle marka sahibine herkese karşı ileri sürülebilme hakkı tanır. Marka sahibi marka tescilinin sağladığı hukuki korumadan yararlanacaktır.
• Farklı unsurları bünyesinde bulunduran bir marka, bir başka markayı çağrıştırıyorsa ve bilhassa halk nezdinde bu başka marka ile bir irtibatının mevcut olduğu düşüncesi yaratıyorsa, "benzer" veya diğer bir ifade ile "karıştırılma ihtimali olan" markadır. Halk tarafından karıştırılma ihtimalinde ölçü ise; bu işin ilgilisi veya uzmanı değil, tüketici olan halk olduğunun göz önünde tutulmasıdır. Karıştırılma ihtimalinde önemli olan husus, halkın bu iki işaret arasında herhangi bir şekilde herhangi bir sebeple bağlantı kurma ihtimalidir. Buradaki "ihtimal" kelimesi özenle ve özellikle kullanılmış bir kelime olup, şekil, ses, anlam, genel görünüm, çağrışım ve bir seri içinde bulunma izlenimi bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Siz siz olun, tescilli bir markanın ibaresini kendi markanızda kullanmamaya dikkat edin ya da hiç bu işlere bulaşmadan bu yazının üstüne güzel bir browni yiyip keyfini çıkarın.