Basiretli Tüccar Olmak Yetmez

Ne kadar basiretli bir tüccar gibi işinizin risklerini belirleyip, değerlendirseniz ve önlem alsanız da, işletmenize ait demirbaşlarınız çalınabilir. Bu tatsız olay herkesin başına gelebilir. Hatta bu konuda bilindik, çok kullanılan “Hırsıza kilit dayanmaz” diye bir söz de vardır. Demirbaşınız çalındığında bu demirbaşın kayıtlı değerini gider yazamayacağınız, daha önce yüklendiğiniz KDV’yi düzeltmeniz (indirimlerden çekmeniz, indirdiğiniz KDV’yi bir bakıma geri ödemeniz) gerekir. Bu yeni olmayan ve oturmuş bir uygulamadır.

Mali İdare 27.07.2017 tarihli görüşünde, “Bununla birlikte, çalınan motosiklet ile ilgili olarak sigortadan alınan tazminatların gelir olarak dikkate alınması gerektiği tabiidir.” ifadesine yer vererek mevcut uygulamaya yeni bir boyut kazandırmıştır.

Konuyu daha yalın bir şekilde ifade etmem gerekirse:

• Siz basiretli bir tüccar olarak çalınma riskini sigortalamışsınız, dolayısıyla kaybınız sigorta şirketi tarafından karşılanmış, yerine konmuş.
• Dolayısıyla kaybınızın karşılanan kısmı kadar öz varlığınızda bir değişiklik olmadığı aşikar.
• Öz varlık, olsa olsa, çalınan malın değerinden daha yüksek bir tazminat alınmışsa, aşan tutar kadar artmış olur ve vergileme ancak o kısma yapılabilir. Zaten bu özelgeye kadar da öyle yapılıyordu.
• Ancak artık sigortadan alınan tazminatı direk gelir olarak dikkate almanız, yani üzerinden %20 kurumlar vergisi hesaplamanız gerekiyor.

Çalınan malın değerine isabet eden sigorta tazminatı üzerinden vergi almaya kalkmak adeta “Bir malına sahip çıkmıyorsun, öyleyse senden vergi alırım” demekten farksız. İdare’nin verdiği görüşe saygım sonsuz ama çalınan bir demirbaşın yerine elde edilen tazminatın üzerinden vergi almak yerine yatırım gerçekleştiren, iş yapan kişilere, işletmelere destek olmak ekonomimiz açısından çok daha katma değerli olacaktır.

Bu yazının hazırlanmasında Zeki Gündüz’ün 22 Aralık 2017 tarihli Dünya Gazetesi’ndeki köşe yazısından faydalanılmıştır. Yukarıda bahsedilen özelgeye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

http://www.gib.gov.tr/node/123690/pdf